Nadwrażliwość zębów to powszechny problem, który dotyka wielu osób. Objawia się nagłym, ostrym bólem podczas jedzenia lub picia zimnych, gorących, kwaśnych lub słodkich pokarmów i napojów. Ból może być również odczuwany podczas oddychania zimnym powietrzem lub dotykania zębów. Nadwrażliwość zębów znacząco obniża komfort życia, utrudniając codzienne czynności. W tym artykule omówimy przyczyny, objawy oraz sposoby leczenia tego schorzenia.
Przyczyny nadwrażliwości zębów
Główną przyczyną nadwrażliwości zębów jest odsłonięcie zębiny, czyli warstwy znajdującej się pod szkliwem. Zębina jest bogato unerwiona i zawiera mikroskopijne kanaliki wypełnione płynem, które łączą się z nerwem zębowym1. Gdy zębina zostaje odsłonięta, bodźce zewnętrzne, takie jak zimno, ciepło, kwasy czy dotyk, powodują ruch płynu w kanalikach, co stymuluje nerw i wywołuje ból1.Do odsłonięcia zębiny może dojść na skutek różnych czynników, takich jak:
- Recesja dziąseł spowodowana chorobami przyzębia, nieprawidłową techniką szczotkowania zębów lub urazami
- Erozja szkliwa wywołana częstym spożywaniem kwaśnych pokarmów i napojów, refluksem żołądkowo-przełykowym lub zaburzeniami odżywiania
- Abrazja, czyli mechaniczne ścieranie szkliwa przez zbyt intensywne szczotkowanie, używanie twardej szczoteczki lub past do zębów o wysokiej ścieralności
- Bruksizm, czyli nawykowe zgrzytanie lub zaciskanie zębów
- Urazy zębów, pęknięcia szkliwa
- Wybielanie zębów, które może tymczasowo zwiększyć ich wrażliwość
Objawy nadwrażliwości zębów
Typowe objawy nadwrażliwości zębów to:
- Nagły, ostry, przeszywający ból wywołany przez zimne, gorące, kwaśne lub słodkie pokarmy i napoje
- Ból podczas oddychania zimnym powietrzem
- Dyskomfort lub ból podczas szczotkowania zębów lub używania płukanek do jamy ustnej
- Zwiększona wrażliwość na konkretnym zębie lub grupie zębów
- Ból ustępujący po ustaniu działania bodźca
Ból związany z nadwrażliwością zębów zwykle nie występuje samoistnie i mija po kilku sekundach od ustania bodźca. Jeśli utrzymuje się dłużej, może to wskazywać na inne schorzenia, takie jak próchnica, pęknięty ząb lub zapalenie miazgi, które wymagają leczenia stomatologicznego.
Leczenie nadwrażliwości zębów
Leczenie nadwrażliwości zębów zależy od przyczyny schorzenia i stopnia nasilenia objawów. W pierwszej kolejności dentysta zaleci wyeliminowanie czynników wywołujących nadwrażliwość, takich jak nieprawidłowa technika szczotkowania zębów, spożywanie kwaśnych pokarmów czy zgrzytanie zębami.
Domowe sposoby leczenia
W łagodnych przypadkach nadwrażliwości zębów pomocne mogą być domowe metody, takie jak:
- Stosowanie miękkich szczoteczek do zębów i delikatnych past o niskiej ścieralności
- Używanie past do zębów przeznaczonych dla osób z nadwrażliwością, zawierających składniki blokujące kanaliki zębinowe (np. sole potasu, aminofluorki, arginina)
- Płukanie jamy ustnej płukankami z fluorem, które wzmacniają szkliwo
- Unikanie kwaśnych pokarmów i napojów lub płukanie zębów wodą po ich spożyciu
- Noszenie szyny relaksacyjnej w przypadku bruksizmu
Efekty domowego leczenia nadwrażliwości zębów zwykle pojawiają się po kilku tygodniach regularnego stosowania past i płukanek.
Profesjonalne leczenie stomatologiczne
Jeśli domowe metody nie przynoszą ulgi, konieczne może być leczenie stomatologiczne. Dentysta może zastosować:
- Lakiery i żele fluorkowe, które uszczelniają kanaliki zębinowe i zmniejszają wrażliwość
- Preparaty z hydroksyapatytem, które wspomagają remineralizację szkliwa
- Laseroterapię, która poprzez biostymulację zmniejsza przewodnictwo nerwowe w zębinie
- Odbudowę ubytków szkliwa materiałami kompozytowymi
- Leczenie chorób przyzębia i pokrycie odsłoniętych szyjek zębowych
W skrajnych przypadkach, gdy inne metody zawodzą, konieczne może być leczenie endodontyczne (kanałowe) nadwrażliwego zęba.
Nadwrażliwość zębów to częsty problem, który może znacząco obniżać jakość życia. Jej główną przyczyną jest odsłonięcie zębiny na skutek recesji dziąseł, erozji szkliwa, nieprawidłowego szczotkowania zębów lub innych czynników. Objawia się nagłym, ostrym bólem wywołanym przez bodźce termiczne, chemiczne lub mechaniczne.Leczenie nadwrażliwości zębów polega na wyeliminowaniu czynników wywołujących, stosowaniu past i płukanek o działaniu desensytyzującym oraz profesjonalnych zabiegach stomatologicznych, takich jak aplikacja lakierów fluorkowych czy laseroterapia. Regularne wizyty kontrolne u dentysty pozwalają na wczesne wykrycie i leczenie nadwrażliwości zębów oraz zapobieganie jej nawrotom.Jeśli cierpisz z powodu nadwrażliwości zębów, nie zwlekaj z wizytą u stomatologa. Im szybciej rozpoczniesz leczenie, tym większa szansa na pozbycie się uciążliwych dolegliwości i odzyskanie pełnego komfortu życia.
